Կամուրջ-Կարեն Իսրաելյան

« Կամուրջ»  ծրագրիխմբագիրԱրփինեԱլավերդյան .Այսօր Կամուրջ ծրագրին հյուրն է Կարեն Իսրայելյանը՝ երաժիշտ, ով մասնակցում էր վերջերս «Երգում ենք Կոմիտաս»  փառատոնին: Կարենը բնակվում և  ստեղծագործում է Ճապոնիայում՝ մի տարածք, որտեղ հայերը հին հին դարերից ավելի քիչ են ոտք դրել: Մինչև փառատոնի մանրամասներին անցնելը ինչպես ստացվեց, որ Դուք հայտնվեցիք Ճապոնիայում և այսօր ներկայանում եք, որպես Ճապոնիայից եկած:
ԿարենԻսրաելյան. Երկու հանգամանք է համատեղվել, որ ես հայտնվել եմ Ճապոնիայում. առաջին հանգամանքը իմ մասնագիտությունն է, երաժիշտ եմ և ստացել եմ հրավերք և ինձ շատ վաղուց հետաքրքրում էր ճապոնական թե՝ արվեստը, թե՝ մշակույթը, թե՝ հոգեբանությունը և երկրորդ հանգամանքը դա ընտանեկան հանգամանքն է, որ ես իմ կյանքը որոշել եմ կապել այդ ազգի ներկայացուցչի հետ:
ԱրփինեԱլավերդյան . Կարեն ասեցիք, որ սիրել եք ճապոնական արվեստը, երաժշտությունը, մշակութը և ուսումնասիրել եք: Հայկական մշակույթի և ճապոնական մշակույթի միջև ի՞նչ ընդհանրություններ եք գտել:
ԿարենԻսրաելյան. Ամենամեծ ընդհանրությունը ճապոնական և հայկական մշակույթի դա հնությունն է, որ գալիս է հազարամյակներից և դա առաջին ընդհանրությունն է, որ կա հայկական և ճապոնական մշակույթի մեջ, չնայած որ տարբեր մշակութային փիլիսոփայություն ուեն մեր երկու ազգերը:
ԱրփինեԱլավերդյան. Կարեն փառատոնին մասնակցեցիք նաև ճապոնացի ներկայացուցչի հետ:
ԿարենԻսրաելյան. Այո արդեն ավանդական է դարձել իմ մասնակցությունը տվյալ փառատոնին: Սփյուռքի նախարարության կողմից կազմակերպված փառատոնը կազմակերպվում է ամեն եկու տաին մեկ և նվիրվում է Կոմիտասին: Երկու տարի առաջ մասնակցել եմ մեկ ուրիշ մասնակցի հետ՝ ճապոնացի: Այս տարի նույնպես ճապոնուհի տավիղահարուհի ՈՒրարա Ինոուեի հետ:
ԱրփինեԱլավերդյան . Փաստորեն ինչ որ առումով կարելի է ասել, որ Ճապոնիայում  հայկական արվեստը, երաժշտությունը տարածելու, պրոպագանդելու դեր եք կատարում:
ԿարենԻսրաելյան. Դե ես համեստություն անեմ ասեմ, որ դա այդպես չի, բայց եթե համեստություն չանեմ դա այդպես է:
ԱրփինեԱլավերդյան . Կարեն ասացեք խնդրեմ հայկական համայնք Ճապոնիայում որպես այդպիսին գոյություն ունի՞ և որքան է հայերի թիվը Ճապոնիայում:
ԿարենԻսրաելյան. Որպես համայնք ինչպես մենք պատկերացնում ենք դասական հայկական համայնք, եկեղեցիներով, դպրոցներով և բազմաթիվ հայերով, իհարկե ոչ այն երկիրը չի, որտեղ այդքան հայ են բնակվում: Բոլորը գտնվում եմ կամ աշխատանքի առումով, կամ ընտանեկան, այսինքն ամուսնացել են ճապոնացիների հետ և ընդհանուր թիվը կազմում է 40 հոգի ընդհանրապես հայերի ամբողջ թիվը Ճապոնիայում: Շատ մեծ դեր խաղաց Հայաստանի դեսպանատունը Ճապոնիայում, որ բացվեց Տոկիոյում 4 տարի առաջ: Դա դարձավ մի կետ Տոկիոյում, Տոկիոյի կենտրոնում, որտեղ հայերը, երբ որ ցանկություն ունեն հավաքվելու միշտ մենք մեծ հաճույքով հավաքվում ենք հայկական օջախում կարելի է ասել: ԵՎ մեծ դեր է խաղում իհարկե մեր դեսպանը:
ԱրփինեԱլավերդյան . Անդրադառնալով Ձեր աշխատանքային հաջողություններին, ի՞նչ եք արձանագրել 7 տարիների ընթացքում հայրենիքից հեռու լինելով:
ԿարենԻսրաելյան. 7 տարի ես գտնվում եմ Ճապոնիայում, բայց հայրենիքից դուրս ցավոք սրտի արդեն շատ ավելի երկար: ՈՒսումս ավարտելուց հետո արդեն ուսանել եմ ԵՎրոպայում, որոշ ժամանակ աշխատել եմ Իսպանիայում, այնուհետև ես տեղափոխվել եմ Ճապոնիա: Երաժշտի կյանքը դա է: Ես կարող եմ համեմատել երաժշտի կյանքը միայն դիվանագետների հետ, որ չունենք սահմաններ, չունենք բնակավայր: Երաժիշտը պետք է միշտ բաց լինի, ընդունել ուրիշի մշակույթը, նաև կարողանա ուրիշների մատուցել իր հարազատ մշակույթը, ավեստը:
ԱրփինեԱլավերդյան . Կարեն ընդունելի տեսակետից, եթե նայենք ճապոնացիների վերաբերմունքը հայկական մշակույթին և որ հեղինակին, որ երաժշտությունն են ավելի շատ նախընտրու՞մ:
ԿարենԻսրաելյան. Ճապոնացիները ընդհանրապես բաց են ընդունել ուրիշի մշակույթը: Ունենալով, ինչպես ասեցի, շատ հարուստ մշակութային ժառանգություն, նրանք շատ մեծ հաճույքով ընդունում են լսում են ուրիշներին: Իհարկե ինչպես ամբողջ աշխարհում երաժշտական աշխարհը Հայաստանը մնում է մեր մեծ կոմպոզիտոր Արամ Խաչատրյանը, նրանք բոլորը ճանաչում են Արամ Խաչատրյանին: Դե որովհետև Խաչատրյանը մնում է Խաչատրյան:
Ինքս իմ մեջ որոշում եմ կայացրել, որ ցանկացած բոլոր իմ մենահամերգներին անպայման կկատարվի հայկական կոմպոզիտորների ստեղծագործություններ, մասնավորապես Կոմիտասի ստեղծագործությունները:
ԱրփինեԱլավերդյան . Կարեն հաճախ ե՞ք ունենում առիթ հանդես գալու մենահամերգով օտար երկրում:
ԿարենԻսրաելյան. Եթե խոսքը գնում է Ճապոնիայի մասին, ապա չեմ հաշվում համերգների քանակը, որովհետև արդեն չեմ կարողանում դա անել, բայց մինչև հաջորդ տարվա հունիսը արդեն ամբողջ օրակարգը լրացված է: Գիտեք, որ իմանում են հայ ես իրենք էլ են ցանկանում լսել հայ կոմպոզիտորի ստեղծագործություն, որովհետև Ճապոնիայում շատ չի կատարվում հայկական երաժշտություն:
ԱրփինեԱլավերդյան . Կարեն նորից անդրադարձ կատարելով համայնքային կյանքին նշեցինք, որ հնարավորինս երիտասարդ է հայկական համայնքը Ճապոնիայում:
ԿարենԻսրաելյան. Այո:
ԱրփինեԱլավերդյան . Բնականաբար կան երեխաներ: Այստեղ մենք  ունենք լեզվի խնդիր, փաստորեն չկա դպրոց:
ԿարենԻսրաելյան. Այո, այո: Ես էլ նույն խնդիրն ունեմ, ունեմ 4 տարեկան տղա և արդեն պետք է, որ սկսենք ավելի խորը ուսումնասիրել հայոց լեզուն: Ցավոք սրտի այդ խնդիրը շատ արդի է Ճապոնիայում, պետք է մի բան մտածել, որ նմանատիպ երկրներում, որտեղ չկան եկեղեցիներ, եկեղեցիներին կից դպոցներ, որտեղ, որ կարողանանք ինչ-որ մի ձև կազմակերպել մեր երեխաների հայոց լեզվի ուսուցումը:
ԱրփինեԱլավերդյան . Հարաբերությունները ավելի սերտանում են, երբ որ երկու երկրներում կան դիվանագիտական հարաբերություններ:
ԿարենԻսրաելյան. Իհարկե
ԱրփինեԱլավերդյան . ԵՎ սրա արձանագրողը եղաք Դուք Կարեն: Ձեր այցը ուներ ևս մեկ նպատակ: Խոսենք այդ նպատակի մասին:
ԿարենԻսրաելյան. Այո բացի փառատոնից մենք նաև մասնակցել ենք այստեղ մեկ ուրիշ համերգի, որը նվիրված էր արդեն  Հայաստանում Ճապոնիայի դեսպանատան բացմանը: Մենք ուրախությամբ իմացանք, որ այս տարի վերջապես Հայաստանում բացվեց Ճապոնիայի դեսպանատունը և որոշեցինք քանի որ գալիս ենք Հայաստան փառատոնին մասնակցելու,  Հայաստանում գործող ճապոնական մշակութային «Հիկարի» կենտրոնի օգնությամբ մենք կազմակերպեցինք նաև այդ համերգը, որը կայացավ նորաստեղծ, նորաբաց «Կոմիտասի ինստիտուտ-թանգարանում» և առիթ դարձավ, որպեսզի հայ ունկնդրին ներկայացնենք ճապոնական մշակույթ, ճապոնական երաժշտություն:
ԱրփինեԱլավերդյան .Հուսանք, որ երկու երկրների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները կնպաստեն, որ Ճապոնիայում հայերի զավակների համար որևէ ուսուցման կենտրոն բացելու կամ որևէ դասընթացներ կազմակերպելուն:
ԿարենԻսրաելյան. Այո, այո, որովհետև իմ կարծիքով, երկու երկրները, քանի որ նոր են սկսում իրենց դիվանագիտական հարաբերությունները և այդ դիվանագիտական հարաբերությունների ամենամեծ և ամենակարճ ճանապարհը, կարելի է ասել, դա մշակույթն է և որքան շատ լինեն մեր երկու երկրների միջև մշակութային կապերը, այնքան ավելի հեշտ կլինի զարգացնել թե՝ տնտեսական հարցերը, թե՝ մնացած բոլոր բնագավառներում մեր հարցերը:
ԱրփինեԱլավերդյան . Շնորհակալություն, հիշեցնենք, որ որ այսօր «Կամուրջ»  ծրագրի տաղավարում հյուրընկալվել էր միջազգային մրցույթների դափնեկիր Կարեն Իսրաելյանը, ով նաև վերջերս մասնակցել էր Սփյուռքի նախարարության կազմակերպած «Երգում ենք Կոմիտաս»  փառատոնին: Մենք խոսեցինք ինչպես Ճապոնիայում հայ համայնքի կյանքից, այնպես էլ Կարենի անհատական և առանձին հաջողություններից և ընդհանրապես արվեստագետին բնորոշ այն ճանապարհից, որը Կարենը անցնում է այսօր հայրենիքից և Հայաստանից դուրս:

նյութը վերցված է՝ https://soundcloud.com/armradio/rrfl7rttpnrl